Facties zijn (aanvankelijk) kleine georganiseerde, afwijkende groepen binnen een groter geheel, bijvoorbeeld in de politiek. Facties zijn endemisch binnen dat grotere geheel. Endemische risico’s zijn dan die risico’s die facties veroorzaken en die het geheel bedreigen. Mary Douglas laat in Risk and Blame zien hoe dergelijke risico’s vaak door facties worden benoemd en gebruikt om invloed te verwerven.
Een paar voorbeelden. Onze nationalistische facties benoemen asielverleningen aan moslims tot een endemisch risico. Onze liberaal-democratische facties benoemen het inperken van de mensenrechten tot een endemisch risico. Onze neo-klassieke marktdenkers benoemen de inzet van belastingen voor het herverdelen van inkomens tot een endemisch risico. En onze epidemiologen benoemen het negeren van social distancing tot een endemisch risico. Een evenwicht tussen de vier families van deelbelangen (identiteit, rechtsstaat, welvaart, realiteitszin) en de bijbehorende disciplines draagt bij aan een draaglijk maatschappelijk klimaat (of een draaglijk collectieve-haat niveau).
Op weg naar de Amerikaanse presidentsverkiezingen in november 2020 is het collectieve haatniveau in de VS uit het lood geslagen en tot boven het kookpunt gestegen. Realiteitszin en rechtsstaat wegen nauwelijks meer mee sinds Trump aantrad als president van de VS. Het land stevent af op een aanzwellende politieke chaos die, zo verwacht ik, tot uitdrukking zal komen in de confrontatie tussen met Antifa gemengde en als zodanig benoemde BLM-demonstranten enerzijds, en 19.000 of meer loyale Trump-volgelingen daartegenover. De politie en andere wetshandhavers zullen zich letterlijk tussen twee vuren wanen. Het is zelfs mogelijk dat ze zullen moeten kiezen tussen de twee uitersten. En dat allemaal uitgerekend in Tulsa, en als teken van Trump’s respect (sic!) niet op maar één dag na de Juneteenth. En intussen woeden de economische-, de coronavirus- en de wetshandhavingscrises stuurloos verder.
Ik schrijf dit omdat we er rekening mee moeten houden dat de wetenschappers-politici Cliteur en Baudet ons als we daar geen stokje voor steken naar een vergelijkbare vorm van chaos loodsen. Een vorm die we ons niet meer kunnen herinneren omdat we destijds nog niet mondig genoeg waren om het gebrek aan Lebensraum en het Joodse gevaar als endemische kletskoek te kunnen herkennen, zoals we dat wel kunnen met de opzet om immigranten uit Afrika over te zetten naar Europa om de nationale identiteit te verzwakken, zodat er geen nationale staten meer zullen zijn.
Realiseer je in het debat met Cliteur en Baudet dat de vrijheid van meningsuiting niet geldt voor essentiële berichtgeving. Niet voor identiteitgevoelige info, niet onder ede, niet voor beursgevoelige informatie en helemaal niet voor de wetenschap.
[Bronnenmateriaal naast de genoemde TV-serie en het dagelijkse nieuws van NPO, FOX, CNN — Michael Gazzaniga, Who’s in Charge? (Harper-Collins 2011), Robert O. Paxton, What is Fascism? (Vintage Books 2004/2018) Robert C. Post, Democracy, Expertise and Academic Freedom. (Yale UP 2012)]