Op 16 maart kwam hij met een uiterst eenvoudig model om wereldwijd het aantal COVID-19 geïnfecteerden te berekenen op moment (t): (I_ {t} ) is dan het aantal geïnfecteerden aan het einde van een specifieke infectieperiode. Dat aantal is gelijk aan het aantal geïnfecteerden in de laatste periode ((L_ {t})=(I_ {t-1})) plus het aantal besmettingen dat de nieuwkomers ((N_ {t})=(I_ {t-1}-I_{t-2})) voor hun rekening namen. Dat aantal is (c*N_{t}) , waarbij voor het besmettingsnummer (c) een constante (c=2) is genomen en voor de lengte van de infectieperiode ook een constante (p) is genomen (p=5 dagen), beide ontleend aan worldometers.info. Hij vatte dit samen in een formule:
I_{t} = L_{t} + c*N_{t}.
Waarom, dacht hij? Waartoe dient zo’n formule? Wat hebben we eraan en wat kunnen we ermee? Die formule is kunst, zo wist hij en kunst kan kennis worden als het verhaal dat de kunst vertelt voldoende consistent en voldoende betrouwbaar is. Waar een vertaling in wiskundige termen bij kan helpen is het beoordelen van het verhaal. Wiskundige formules vertalen verhalen meende hij. Ze kunnen daarbij niet alleen helpen hun coherentie te beoordelen maar ook — wanneer ze ingewikkeld genoeg zijn gemaakt — serieuze gebreken verhullen voor wie blind vertrouwt op ‘moeilijke’ expertise. Dat laatste, meende hij, schuilt maar al te vaak ongewild in het buiten beschouwing laten van ‘stille’ aannamen. Dit is een stokpaard van hem. Hij komt er waarschijnlijk nog op terug.
Maar goed, dat was geen antwoord op de vraag — meer een bijkomstigheid. Het waarom van het heen en weer vertalen van verhalen naar wiskunde die de ambitie hebben om kennis te worden zit in die ambitie. Waarom willen we soms kennisverhalen? Twee dingen.
Een: om een toestand getrouw te beschrijven, zowel nu, als in de toekomst als in het verleden. Hier spelen coherentie en ‘waarheid’ en evenwicht een rol en is de werkelijkheid de baas, dacht hij.
Twee: om een verhaal te hebben dat de wereld kan veranderen, bijvoorbeeld wanneer je het infectiegetal van COVID-19 naar beneden zou willen ombuigen. Hier spelen overtuigende verhalen en betrouwbare mechanismen de hoofdrol en ambieert het verhaal een gids te zijn voor beleidswijziging.
Als je de COVID-19 pandemie bekijkt hebben we beide soorten van modellen nodig.